fredag 24 juni 2016

Vetja ndër-personale.


Lind pyetja, a është vetprezantimi një formë pozitive apo negative e sjelljes sociale? Shumica e psikologëve mendojnë se nuk është as i mirë as i keq. Ndonëse përdoret edhe për të mashtruar të tjerët, ai është thelbësor për ndërveprimin social. Pa të ne do ta kishim të vështirë të formonim përshtypje për të tjerët. Gjithashtu nuk do të mund të formonim kurrë një identitet publik të vetes dhe as nuk do të zbusnim problemet që lindin herë-herë në raportet sociale. Kur i themi dikujt “më fal”, pasi përplasemi pa dashur, ne nuk përpiqemi të shpëtojmë veten nga ndonjë dënim i tmerrshëm që mund të marrim prej tij, por veçse nëpërmjet vetprezantimi, siç thotë Goffman, grasatojmë rrotat e ndërveprimit social.
Vetprezantimet janë të lidhura me vetproceset e të tjerëve të diskutuara më sipër. Së pari, ashtu siç përpiqemi për saktësi kur mbledhim informacion për karakteristikat tona nëpërmjet krahasimit social dhe vetvlerësimit, ne gjithashtu përpiqemi për saktësi kur angazhohemi në një vetprezantim autentik. Së dyti, në mjaft raste vetprezantimi strategjik zmadhon edhe imazhin tonë publik edhe vetkonceptin privat. Vetëhandikapimi, për shembull, është ndofta i motivuar nga një dëshirë për të projektuar një imazh të favorshëm publik, si dhe për të mbrojtur nivelet momentale të vetvlersimit (Arkin,Baumgardner 1985). Kur arrijmë të krijojmë një lloj përshtypje publikisht, kjo përshtypje mund të përfshihet në vetkonceptin tonë. Njeriu që e përshkruan veten në mënyrë të favorshme për të fituar aprovimin e të tjerëve, mund të ndjejë si rrjedhim një rritje të vetstimës, ashtu sikurse njeriu që e përshkruan veten në terma kritikë, mund të provojë një ndjenjë humbje të vetvlerësimit (Jones etj. 1986). Së treti, vetprezantimi disa herë reflekton nevojën tonë për vetqëndrueshmëri. Në një studim disa studenteve të angazhuara në arritjen e një karriere si në gazetari, matematikë, biznes etj., iu dhanë informacion të rremë lidhur me aftësinë apo pa aftësinë e tyre në këto fusha. Në vetprezantimet e tyre të mëtejshme, u vure se ato “korrektonin” imazhin publik, duke theksuar aftësitë dhe shkathë sitë e veta. Në një studim tjetër, kësaj radhe me meshkuj, subjektet përdorën përsëri vetprezantimin për të rritur vetqëndrueshmërinë (vetkonsistencën), edhe kur mungesa e qëndrueshmërisë -prezantimi i imazheve publike që nuk pajtoheshin me vetkonceptin e tyre privat do t’u jepte atyre shpërblime apo përfitime më të mëdha sociale. Kështu ndonëse nevojat vetprezantuese mund të bien në kundërshtim me motive të tjera, në mjaft raste vetprezantimi jep mjetet për të arritur vetvlerësimin, vetzmadhimin dhe vetqëndrueshmërinë.

Inga kommentarer:

Skicka en kommentar

Obs! Endast bloggmedlemmar kan kommentera.